De mysterieuze stijging van ernstige ziekten bij kinderen
Gepubliceerd op Bloom.be op 10 Mei 2022
Sinds de pandemie hebben vooral jonge kinderen te maken met een mysterieuze toename van ziekten. Sommige zijn zelfs verdubbeld in frequentie, variërend van infectieziekten, psychische ziekten (angst, depressie, zelfmoord die wereldwijd met 25% toeneemt) tot hormonale ziekten tot ontstekingen (Irritable Bowel Disease (IBD), obesitas en nu ook hepatitis (leverontsteking).
Photo by Jeremy Bishop on Unsplash
De afgelopen week is de toename van hepatitis bij immunocompetente kinderen jonger dan tien jaar in het nieuws geweest. Zeventien van de 169 kinderen met hepatitis hadden een levertransplantatie nodig en zelfs één kind is overleden. De kinderen die hepatitis opliepen waren niet ingeënt tegen Covid. In 77% van de gevallen werd een positieve PCR-test voor het Adenovirus gevonden. Opmerkelijk, want hepatitis dat door dit virus veroorzaakt is, is uiterst zeldzaam.
Deskundigen suggereren een afnemend immuunsysteem als gevolg van de lockdowns en minder blootstelling aan andere micro-organismen als oorzaak. Een topje van de ijsberg, want veel gevallen van hepatitis worden misschien nog niet herkend. De wereld wordt geconfronteerd met een gezondheidscrisis die jonge kinderen treft door een focus op één besmettelijke ziekte met herhaalde lockdowns, voortdurende pandemische maatregelen, frequente tests en een groeiend toxisch milieu- en luchtverontreinigingsprobleem.
De sterke toename van een breed scala van ziekten bij jonge kinderen kan worden verklaard door een afnemend aangeboren immuunsysteem in verband met een verstoorde darm-lever-hersenas. Terughoudendheid om het oorzakelijk verband in schade door een verhoogde blootstelling aan onbekende toxische stoffen, nanodeeltjes, alcohol en microplastics te onderzoeken, kan niet langer standhouden. Om het gezonde leven van kinderen te redden is een tijdige en adequate reactie nodig, gebaseerd op nauwkeurige risico-batenanalyses.
Een verstoord microbioom
Verstoringen in de primaire kolonisatie gedurende de eerste twee levensjaren kunnen levenslange gevolgen voor de gezondheid en een veranderd immuunsysteem tot gevolg hebben. Onder het koninkrijk van het leven koloniseren bacteriën, schimmels en de meest talrijke van alle 380 triljoen virussen het microbioom. De bacteriële component is verreweg het meest bestudeerd en is zeer stabiel gebleken bij gezonde volwassenen.
De bacteriële darmgemeenschap levert essentiële voedingsdiensten aan de gastheer, is een belangrijke motor van de slijmvliesimmuniteit en biedt bescherming tegen enterische pathogenen. Zij handhaaft de homeostase van het maagdarmkanaal en reguleert het herstel van de darmcellen en de integriteit van de tight junctions, die allemaal van cruciaal belang zijn voor het behoud van de functie van de darmbarrière.
Metabolische ontregeling samen met dysbiose van het darmmicrobioom staan centraal in de pathogenese van ziekten van de darm-lever-hersenas. Kinderen en ouderen worden gekenmerkt door minder variatie in hun microbioom en zijn kwetsbaarder voor verstoring. Er worden associaties gelegd tussen virale infecties en darmontsteking (Morbus Crohn, waarbij elk deel van de dikke darm van de mond tot de anus wordt aangetast, en Colitis Ulcerosa, waarbij alleen de dikke darm wordt aangetast) en een afnemend immuunsysteem.
De samenstelling van het menselijke viroom wordt beïnvloed door voeding, genetica, milieu en geografie. Vele daarvan (bacteriofagen) zijn niet gericht tegen menselijke cellen, maar zoeken de bacteriën in het microbioom op en gebruiken de bacteriën om kopieën van zichzelf te maken. Een kleiner deel infecteert cellen in weefsels rechtstreeks. Deze virussen zijn in de minderheid omdat het immuunsysteem ze onderdrukt. Wanneer het immuunsysteem echter wordt belemmerd, kunnen virussen zich onmiddellijk vermenigvuldigen.
Disfunctie van de darm-lever-hersenas
De homeostase van het microbioom in de darm is verantwoordelijk voor een goede darmwerking en een goede leverfunctie. De lever en de darm zijn met elkaar verbonden via de poortader, die de belangrijkste route is voor de enterohepatische circulatie van metabolieten, hormonen, immunoglobulinen en galzuren. Een verstoring van de homeostase en een verhoogde permeabiliteit van de darmslijmvliezen activeert leverontsteking.
Bovendien produceert het microbioom van de darm een groot aantal chemische stoffen (zoals serotonine) die de hersenen gebruiken om neurologische processen zoals het leerproces en de stemming te reguleren. Een netwerk dat verbonden is met de darm beïnvloedt de neuro-endocriene en neuro-immuuncellen van het centrale zenuwstelsel. Een grote hoeveelheid bestaande gegevens toont aan dat leverencefalopathie een duidelijk voorbeeld is van hoe een veranderde darmmicrobiota-homeostase fysiologische functies buiten de darm kan beïnvloeden en beïnvloeden, met implicaties voor de gezondheid van de gastheer op systeemniveau.
Daarom lijkt de microbiota darm-lever-hersenas een belangrijke regulerende rol te spelen in de pathogenese van laaggradige ontstekingsziekten. De belangrijkste deelnemers zijn de darmmicrobiota, zijn bacteriële producten (i.e. endotoxinen, ammoniak, ethanol, vetzuren met korte keten) en hun interacties met receptoren die signaalwegen, de darmbarrière en het aangeboren immuunsysteem kunnen stimuleren of inhiberen, wat zowel gunstig als nadelig kan zijn voor de gezondheid van de gastheer.
Een afnemend aangeboren immuunsysteem
De integriteit van het darmmicrobioom is een eerste vereiste voor een effectieve immuunrespons ter voorkoming van ziekte. De meeste ziekteverwekkers proberen binnen te dringen via het darmslijmvlies. De initiële verdediging door het aangeboren immuunsysteem begint bij het slijmvlies waarvan het maagdarmkanaal het grootste is, dat gekenmerkt wordt door de aanwezigheid van speciale soorten lymfocyten (macrofagen, dendritische cellen, natural killer cellen) en secretorische producten (secretorisch IgA) die in staat zijn om de stabiele toestand in de darm te handhaven.
Macrofagen en neutrofielen kunnen weefselherstel op gang brengen en overschakelen op de adaptieve immuunrespons om B- en T-cellen te activeren voor de ontwikkeling van specifieke neutraliserende antilichaamresponsen en B- en T-celgeheugen. Interacties tussen dendritische cellen en Natural Killer T-cellen en bacteriën kunnen een cruciale bijdrage leveren aan zowel de fysiologische als de pathologische immuunrespons in het darmslijmvlies.
Corman et al. toonden aan dat een verstoorde samenstelling van de darm-microbiële gemeenschap met symptomen zoals diarree en braken geassocieerd is met Adenovirus infectie bij niet-menselijke primaten. Commensale flora die nodig is voor een gezond microbioom in de darm nam af, terwijl genera die pathogenen zoals Neisseria bevatten in hoeveelheid toenamen. Hoewel dit werk nog in ontwikkeling is, worden verschillende virale infecties in verband gebracht met veranderingen en verstoringen van het darmmicrobioom.
Ziekten die het darmslijmvlies aantasten, zoals IBD, die kunnen worden uitgelokt door voeding en milieufactoren, zijn dan ook van groot belang en worden nu wereldwijd in snel toenemende mate vastgesteld. Een levenslange behandeling met geneesmiddelen is vaak noodzakelijk. Bovendien is de vertering en opname van voldoende voedingsstoffen slecht door een verstoorde spijsvertering, frequente krampen, diarree en overgeven.
Lees het resterende artikel over het belang van een goed immuunsysteem en de schadelijke gevolgen van microplastics op brownstone.org.
Lees het resterende artikel over het belang van een goed immuunsysteem en de schadelijke gevolgen van microplastics op brownstone.org.